Dal 5 al 16 de novembre les e comenta sus Betwyll L’òme que plantava d’àrbols de Joan Giono ensemp a Espaci Occitan e a lhi escolans d’la Val Maira.
Perquè lo caracter d’un èsser uman manifeste de qualitats pròpi fòravia, chal aver la granda fortuna
de poler observar coma se pòrta ental cors de lònjas anadas. Si aqueste siu comportament es tot
autre qu’egoïsta, si l’idea que lo mena es d’una generositat que se pòl pas imaginar, si es pròpi segur
qu’abie pas cerchat en deguna manièra una recompensa e que, en mai qu’aquò, abie laissat al mond
de peaas visiblas, alora, sensa dubit, sèm en presença d’un caracter ique se pòl pas desmentiar.
Joan Giono, L’òme que plantava d’àrbols
Aprés Calendal de Mistral, la lenga occitana es mai protagonista sus Betwyll, gracias al projèct “L’albero dei pensieri”: da luns 5 a venre 16 de novembre lesem e comentem L’òme que plantava d’àrbols de Joan Giono ensemp a Espaci Occitan e a lhi escolans d’la Val Maira, en provincia d’Coni.
Pròpi coma ental 2016, lo text serè publiat en tres idiòmas: l’original francés, l’occitan (adaptat a la varietat alpina des valadas de Saluces e Coni), e la traduccion italiana. Aquò perqué la lenga d’òc, lenga di trobadors – inspirators des mai grandas escòlas poeticas d’Europa, dai Minnesänger alemands ai sicilians e l’Estil Nòu – es presenta sus una region linguística qu’encuei embraça tres estats (Italia, França e Espanha). Lo sumi es que lejaires de paìs diferents, chasqu’un en sa lenga mairala, se confronten abo aquesta òbra, viraa en detzenas de lengas, dal subject ben actual e important per las generacions d’encuei: la ben e lo respect per l’ambient natural, liat a fil doble al destin d’la comunitat sociala e de l’òme.
#AlberoDeiPensieri: lo juec sus Betwyll
Per partecipar a #AlberoDeiPensieri, chal mec descharjar Betwyll sal tiu telefonin o tablet da App Store o Google Play. En atendent lo juec, amana-te abo lo tutorial “Comença a dobrar Betwyll” e pròva a enteragir abo lhi autres lejaires.
Leserèm lo conte de Giono dal 5 al 16 de novembre, per lo comentar abo lo metòd TwLetteratura: pichòts messatges de 140 caracters (twyll) da publiar second lo calendrier de lectura indicat. Polerès cerner en que lenga – entre occitan, italian e francés – partecipar. En mai d’aquò, chasque jorn serè propongut un juec linguìstic inspirat a l’Oulipo, ente deschaenar l’imaginacion.
Lo project es dubert a tuchi, mas es pensat sustot per lhi escolans des escòlas elementaras e medias.
L’òme que plantava d’arbòls: lo text
L’òme que plantava d’àrbols, conoissut decò coma L’istòria d’Elzéard Bouffier, es un conte alegòric publiat ental 1953 da l’escrivaire provençal Joan Giono, pacifista, ambientalista, jà autor de L’ussard sal cubert.
La corta novèla a per protagonista un pastre que, entre 1913 e 1947, tot da solet ardona vita a una secha valada provençala dapè del vilatge de Vergons, plantant chasque jorns cent glandas. La sia istòria es contiaa a travèrs trenta ans da un jove que, aprés aver-lo rescontrat per cas, torna a lo veire a la fin d’la Premièra Guerra Mondiala e en lhi ans d’aprés, descuerbent tuchi lhi bòts una foresta sempre mai granda e drua, que devenarè fins territòri protejut da l’estat e chama a viure en cò siu nòvas familhas, joves e paisans, reportant la vita ent’una plana un bòt desolaa.
“L’albero dei pensieri”: lo project
“L’albero dei pensieri” es un project realizat da Twletteratura ensemp a Espaci Occitan, associacion que reunìs las administracions publicas del territòri occitan alpin e promòu la lenga e la cultura del territòri de lenga d’òc. A travers la pratica del social reading volem arrambar escolans e lectors al monde occitan e al tema d’l’ambient, transformant la lectura ent’una ocasion de socialitat, confront e educacion civica.
De fach, aprés la lectura e lo coment de l’òbra de Giono, ‘sta prima nos retrobarèm abo las escòlas e lhi ensenhaires qu’an partecipat al project per una vera festa d’l’àrbol. Plantarèm ensemp en bassa Val Maira detzenas de plantas, per concretizar e actualizar aquò qu’escrivia Giono fai seissanta ans sus aqueste conte, qu’avia lo “fin de rendre plasents lhi àrbols, o mielh, de rendre jòli plantar lhi àrbols”.
“L’albero dei pensieri” es un project sostengut da la Compagnia di San Paolo (principal sostenitor), a travers lo band “Luoghi della cultura 2018“, abo lo contribut de la Region Piemont e lo patrocini de l’Union Montana Val Maira.